طیف وسیعی از نوشیدنیهای گرم و سرد بر پایه قهوه در سراسر دنیا وجود دارد که در طعم و بافت تفاوتهایی با یکدیگر دارند. تفاوت قهوههای مختلف در نوع دانه قهوه، نوع رست یا برشته کردن آنها و نوع دمآوری آنها ایجاد میشود. پس برای شناخت انواع قهوه و درست کردن آنها در خانه باید کمی بیشتر درباره انواع قهوه و شیوههای دمآوری آنها بدانیم. تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید تا با شش نوشیدنی خوشطعم بر پایه قهوه آشنا شوید.
انواع دانه قهوه
بیشتر دانههای قهوهای که در سراسر دنیا به مصرف میرسد از دو نوع عربیکا و روبوستا هستند. تفاوت بین قهوه عربیکا و روبوستا هم در طعم آنها مشهود است و هم در ظاهر آنها. ظاهر دانههای روبوستا بیشتر به دایره یا استوانه شبیه است و شیار بین آنها صافتر از دانههای عربیکا است. از طرف دیگر دانههای قهوه عربیکا رنگ روشنتری دارند و کافئین موجود در آنها نیز کمی کمتر است.
قهوههای عربیکا قیمت بالاتری دارند، در ارتفاع بیشتری کاشته میشوند و حدود ۷۰ درصد از تولیدات قهوه در جهان را تشکیل میدهند. معمولاً قهوههای آسیاب شدهای که میخریم ترکیبی از قهوه عربیکا و روبوستا را در بر میگیرند؛ اما به طور کل قهوههای عربیکا برای درست کردن قهوه فرانسه و قهوههای روبوستا برای درست کردن قهوههای اسپرسو کاربرد بیشتری دارند.
انواع رست قهوه
برشتهکاری یا رست قهوه با حرارت و به شیوههای مختلفی انجام میشود. به طور کلی قهوه با سه درجه مختلف لایت، مدیوم و دارک برشته میشود. هرچه تفت دادن قهوه کمتر یا لایتتر باشد، رنگ قهوه روشنتر شده و میزان اسیدیته و کافئین آن بیشتر خواهد بود. قهوهها با رستهای مختلف طعمهای مختلفی پیدا میکنند و میزان رست قهوه بیشتر به سلیقه شخصی افراد بستگی دارد. به صورت کلی میتوان گفت هرچه تفت دادن قهوه با حرارت بیشتری انجام شود قهوه تیرهتر شده، کافئین آن کمتر میشود و طعم سنگینتری پیدا میکند.
انواع آسیاب قهوه
بعد از آنکه دانههای قهوه برشته شدند با اندازههای مختلفی آسیاب میشوند. هر اندازه آسیاب نوع خاصی از قهوه را تشکیل میدهد. برخی افراد ترجیح میدهند خودشان و با دستگاههای خانگی قهوه را آسیاب کنند تا تازگی بیشتری داشته باشد و برخی دیگر قهوه را به صورت آسیاب شده خریداری میکنند.
آسیاب خیلی درشت معمولاً برای درست کردن قهوههای سرددم استفاده میشود. اگر به دمآوری قهوه با فرنچ پرس علاقه دارید، آسیاب متوسط درشت برای این کار مناسب است. از آسیاب کمی ریز در درست کردن قهوههای اسپرسو و دمآوری قهوه با موکاپات استفاده میشود و قهوه ترک و عربی با قهوههایی تهیه میشوند که به صورت ریز آسیاب شدهاند.
حالا که با انواع قهوه در کلیترین حالت آشنا شدیم، وقت آن رسیده که شش دستور تهیه قهوه مشهور و پرکاربرد را بشناسیم:
۱. طرز تهیه قهوه ترک
بدون شک یکی از محبوبترین یکی از محبوبترین قهوههایی که در خانههای ایرانی دمآوری میشود، قهوه ترک است. برای تهیه این قهوه تنها به اجاق گاز و قهوهجوش ترک نیاز دارید. بهازای هر نفر از یک فنجان آب سرد استفاده کنید. یک تا دو قاشق چایخوری قهوه به آن اضافه کنید. در همین زمان میتوانید کمی شکر هم به قهوه اضافه کنید.
قهوهجوش را روی شعله گاز قرار دهید و صبر کنید تا کمی کف کند؛ اما قل نزند. سپس آن را از روی حرارت بردارید و کف آن را با قاشق جدا کرده و در فنجان بریزید. بار دیگر آن را روی شعله قرار دهید و درست قبل از قل زدن از روی شعله بردارید. این بار نصف قهوه را در فنجان بریزید و یک بار دیگر آن را روی شعله قرار دهید و قبل از قل خوردن بردارید و تمام آن را داخل فنجان بریزید.
هرچه آبی که استفاده میکنید سردتر باشد مدت دمآوری قهوه طولانیتر شده و طعم آن بهتر میشود. همین قهوه را میتوانید به جای آب با شیر دم کنید که به آن قهوه یونانی گفته میشود. راز رسیدن به بهترین طعم در درست کردن قهوه ترک تمرین و تکرار زیاد است. بد نیست هر زمان که از گاز استفاده میکنید هود را هم روشن کنید تا هم از پیچیدن بو در آشپزخانه جلوگیری کنید و هم هوای تمیزتری در آشپزخانه داشته باشید.
۲. طرز تهیه قهوه با فرنچ پرس
در ایران به طور معمول به قهوهای که با فرنچ پرس دمآوری میشود قهوه فرانسه گفته میشود. فرنچ پرس یک وسیله دمآوری ساده و مقرونبهصرفه است که تنها در حدود پنج دقیقه قهوههای باکیفیتی برای شما تولید میکند. میزان قهوه و آبی که برای درست کردن قهوه فرانسه استفاده میکنید تا حد زیادی به سلیقه شما بستگی دارد، اما حدود یک قاشق غذاخوری قهوه در کنار ۲۵۰ میلیلیتر آب برای هر نفر مناسب به نظر میرسد.
ابتدا بگذارید آب به جوش برسد. سی تا چهل ثانیه پس از جوش آمدن آب در کتری، آب به دمای حدوداً ۹۲ درجه سانتیگراد میرسد که برای دمآوری قهوه فرانسه مناسب است. بهتر است از قبل ظرف را کمی گرم کرده باشید. برای همین ابتدا کمی آب جوش داخل ظرف بریزید، بچرخانید و خالی کنید. حالا قهوه را داخل فرنچ پرس بریزید و آب را اضافه کنید. کمی هم بزنید و درب ظرف را بگذارید. حدود چهار دقیقه بعد زمانی که دانههای قهوه از روی سطح آب به کف ظرف سقوط کردند دمآوری قهوه به پایان رسیده است. اهرم فرنچ پرس را بهآرامی به پایین فشار دهید و قهوه را به فنجان خود منتقل کنید.
۳. طرز تهیه قهوه اسپرسو
به طور کل دستگاههای اسپرسوساز حرفهای در بازار وجود دارند که بهراحتی همه نوع قهوه اسپرسو را برای شما آماده میکنند، اما ارزانترین راه برای ساخت قهوه اسپرسو استفاده از موکاپات است. بهترین سایز آسیاب برای استفاده از موکاپات بهاندازه دانههای شکر است؛ هرچند اگر خودتان دانهها را آسیاب نمیکنید، کافی است به فروشنده بگویید که به دنبال قهوه آسیاب شده برای درست کردن اسپرسو با موکاپات هستید.
ابتدا محفظه پایینی موکاپات را تا خط مشخص شده یا زیر سوپاپ از آب پر کنید. سپس سبد میانی را از قهوه پر کرده و روی سطح آن را صاف کنید؛ اما لازم نیست قهوه را فشرده کنید. در نهایت محفظه بالایی ظرف را هم ببندید. بر روی شعله کوچک گاز و با حرارت ملایم قرار دهید. زمانی که جریان ورود قهوه با هوا همراه شد و حالت فورانی پیدا کرد موکاپات را از روی شعله بردارید. میتوانید در آخر کمی شکر یا شکلات هم به قهوه خود اضافه کنید.
۴. طرز تهیه فرپوچینو
فرپوچینو ترکیبی از اسپرسو، شیر کامل، شکر و شربت که توسط شرکت استارباکس به بازار ارائه شده و معمولاً با خامه زده شده بر روی آن سرو میشود. شما میتوانید این نوشیدنی جذاب را در خانه خود نیز تهیه کنید. ابتدا نصف فنجان قهوه اسپرسو را به شیوه بالا تهیه کنید. سپس آن را در معرض هوا قرار دهید تا به دمای اتاق برسد. در مرحلۀ بعد نصف فنجان شیر کامل، یک تا دو قاشق شکر و یک تا دو قاشق شربت را به آن اضافه کنید و حدود بیست ثانیه هم بزنید. حالا یک فنجان یخ را به قهوه اضافه کرده و نوش جان کنید.
۵. طرز تهیه موکا
برای کسانی که به قهوههای خیلی تلخ علاقه ندارند، موکا یک گزینه جذاب محسوب میشود. موکا نیز بر پایه اسپرسو تهیه میشود. برای تهیه موکا باید قهوه اسپرسو را به طور جداگانه و با روشی که آموزش دادیم دمآوری کنید و شربت موکا را به طور جداگانه تهیه کنید. طرز تهیه قهوه اسپرسو را کمی پیشتر توضیح دادیم. برای تهیه شربت موکا مراحل زیر را طی کنید.
یک یا دو فنجان شیر بدون چربی را داغ کنید و از روی شعله بردارید. حالا دو سوم فنجان پودر موکا یا شربت شکلات را به آن اضافه کنید و بهسرعت هم بزنید. سپس قهوهای که از قبل آماده کردهاید را به شربت اضافه کرده و هم بزنید. میتوانید بر روی موکا خامه همزده اضافه کنید و آن را با کمی پودر موکا یا پودر شکلات تزیین کنید.
۶. طرز تهیه لاته
لاته بهسادگی از ترکیب اسپرسو با شیر تهیه میشود و دستور تهیه سادهای دارد. تنها نکته در مورد این قهوه ایجاد کف بر روی شیر است. برای ایجاد کف شیر، شیر را در یک ظرف دردار بریزید. در آن را ببندید و یک دقیقه با سرعت و شدن تکان دهید. سپس در ظرف را باز کرده و سی ثانیه در مایکروفر قرار دهید تا کف کند. سپس یکسوم لیوان را با قهوه اسپرسو پرکرده و دو سوم آن را با شیر پر کنید. در نهایت کف شیر را بر روی آن بریزید.
ایدهآل و مناسب